Flow – Tổng quan hệ sinh thái Flow – Hệ sinh thái

Hệ sinh thái FLOW là gì?

Flow là một nền tảng Blockchain mới được xây dựng nhằm cung cấp năng lượng cho thế hệ trò chơi, DApp và các tài sản kỹ thuật số. Flow Blockchain được thiết kế để mở rộng quy mô mà không cần sử dụng các kỹ thuật Sharding, cung cấp các giao dịch nhanh chóng và chi phí thấp, phù hợp với các DApp như thị trường NFT và trò chơi điện tử.

Flow được tạo bởi Dapper Labs, tổ chức được thành lập vào năm 2018 là nhà phát triển CryptoKitties & NBA Topshot và là người phát minh ra tiêu chuẩn ERC 721 NFT trên Ethereum:

Flow có một hệ sinh thái phong phú bao gồm các thương hiệu giải trí hàng đầu, các Studio phát triển và các công ty khởi nghiệp được hỗ trợ mạo hiểm. Các đối tác của hệ sinh thái Flow bao gồm các thương hiệu IP toàn cầu như Warner Music, Ubisoft, NBA và UFC; các nhà phát triển trò chơi hàng đầu, bao gồm Animoca Brands, Sumo Digital và nWay; các nhà lãnh đạo trong lĩnh vực tiền mã hóa, chẳng hạn như Circle và Binance; cũng như một số dự án đáng chú ý trong thế hệ tiếp theo của các công ty khởi nghiệp tăng trưởng cao, bao gồm cả Opensea.

Flow có điểm gì nổi bật về công nghệ?

Flow sử dụng mô hình bằng chứng cổ phần (POS), yêu cầu người xác thực đặt cược một số lượng mã thông báo FLOW nhất định để tham gia vào mạng. Cách xác thực hoạt động là duy nhất giữa các Blockchain.

Quy trình tạo 1 Block của Flow Blockchain

Flow hoạt động dựa trên 4 trụ cột kỹ thuật chính:

1. Multi-Role Architecture – Cấu trúc đa vai trò: Flow có thiết kế độc đáo, cho phép hệ thống mở rộng để phục vụ hàng tỷ người dùng mà không có phân mảnh (Sharding) hay giảm sự phi tập trung trong cơ chế đồng thuận.
2. Resource-Oriented Programming – Lập trình tiết kiệm tài nguyên: Các hợp đồng thông minh trên Flow được viết bằng Cadence, một ngôn ngữ lập trình dễ dàng và an toàn hơn cho tài sản và ứng dụng tiền điện tử.
3. Developer Ergonomics – Phù hợp cho nhà lập trình: Flow cung cấp những công cụ nguồn mở để những nhà lập trình có thể dễ dàng xây dựng DApp. Ngoài ra, những hợp đồng thông minh trên Flow hoàn toàn có thể được nâng cấp giúp các nhà lập trình có thể dễ dàng cải tiến hợp đồng thông minh của mình để có thể nâng cao trải nghiệm người dùng.
4. Consumer Onboarding- Trải nghiệm người dùng: Flow được thiết kế để nhắm tới người dùng phổ thông. Flow hỗ trợ công cụ thanh toán giúp người dùng an toàn hơn và ít xảy ra mâu thuẫn hơn trong các giao dịch từ tiền pháp định sang tiền mã hóa.

Flow Blockchain phân chia ra làm 4 loại Node theo thuật toán “Four-node-staking”, mỗi Node sẽ có 1 vai trò khác nhau và từ đó các Node có thể cùng lúc thực hiện các nhiệm vụ:

• Collection Nodes: Nhiệm vụ là thu thập thông tin sau đó sẽ được gởi đến Consensus Nodes. Có khả năng năng hiệu suất, cải thiện khả năng kết nối mạng và dữ liệu sẵn có cho các ứng dụng xây dựng trên Protocol
• Consensus Nodes: Sẽ sắp xếp sự hiện diện và thứ tự ưu tiên các giao dịch trên Blockchain. 
• Execution Nodes : Execution sẽ là nơi xử lý và phân tích các thông tin đã được sự chấp thuận trước, sau khi phân tích xong sẽ đưa đến Node cuối là Verification
• Verification Nodes: Verification là node có nhiệm vụ xác minh lại toàn bộ quá trình. Sau khi đã được xác minh thành công thì Node này sẽ đưa ra Block Seal, gán cùng Consensus tạo ra 1 Block hoàn chỉnh đã được xử lý và xác minh.

Cơ chế vận hành các Node của Flow Network. Nguồn : Flow Blockchain

Với việc chỉ đích danh công việc cho từng node như vậy thì tạo ra sự chuyên môn cho từng Node kèm theo sự hiệu quả cao hơn so với các Blockchain khác.

Bên cạnh đó, Flow Blockchain cũng có một tính năng mới được gọi là SPoCKs (Specialized Proof of Confidential Knowledge). SPoCK cho phép bất kỳ người sử dụng nào cũng có quyền truy cập vào cùng một dữ liệu mật mà không làm ảnh hưởng đến thông tin được đề cập.

Ở Flow, các Validator nhận được phí dựa trên những gì họ làm và phần Token họ Stake trong Node. Do cấu trúc 4 loại note của Flow, ban đầu các Validator có thể làm các Note Consensus hoặc Verification với yêu cầu về phần cứng thấp hơn. Để duy trì sự cân bằng giữa các loại Node, giao thức không thưởng cho tất cả các loại Node như nhau. Hệ thống cân bằng khuyến khích sự phân phối an toàn nhất của các loại nút bằng cách thay đổi tỷ lệ phần thưởng cho từng loại.

Tokenomics

Token Name: FLOW

Token Type: Utility + Governance

Total Supply: 1.368.390.492 FLOW

Circulating Supply: 59.520.124 FLOW

Consensus Algorithm: VMware’s HotStuff

Consensus: Proof of Stake (PoS)

Block time: 2.5s

Transaction time: 1000 TPS (năm 2019), sẽ mở rộng đến 10.000 TPS (năm 2021)

Fee: Transaction Fee: 0.000001 FLOW

Account Fee: 0.001 FLOW

Token FLOW được phân bổ như sau: 

• Ecosystem Reserves: 29%
•  Dapper Labs: 20%
•  Pre-Launch Backers: 20%
• Team: 18%
• Community Sale: 13%

Roadmap

Flow là một Blockchain được tạo bởi Dapper Labs. Từ giữa năm 2019 nhóm đã bắt đầu phát triển Flow cho đến nay trải qua các mốc đáng chú ý sau:

• Tháng 12/2019: Phần mềm giả lập được phát hành để cho phép phát triển các hợp đồng thông minh mà không cần quyền truy cập vào một phiên bản mạng đầy đủ. Được sử dụng bởi Dapper Labs để bắt đầu phát triển NBA Top Shot.
• Tháng 1/2020: Flow MPV: Hoàn thành chu kỳ giao dịch được xử lý bởi một phiên bản duy nhất của mỗi nút
• Tháng 3/2020: DEV Portal: Giới thiệu các nhà phát triển về Cadence thông qua Hackathon. Multi-Node: Kích hoạt cơ chế chạy Node với các chức năng mỗi Node khác nhau.
• Tháng 4/2020: Hoàn thành môi trường đồng thuận và thực thi.
• Tháng 6/2020: Beta Mainnet 1.0 lưu trữ các hợp đồng/dapp thông minh đang được sản xuất với dữ liệu người dùng thực, bắt đầu với trải nghiệm sưu tầm NBA và các NFT liên quan.
• Tháng 9/2020: Cấp phép mã nguồn mở. Chuẩn bị ra mắt Token FLOW, phân phối cho các nhà đầu tư trước khi mở bán trên Coinlist.
• Tháng 11/2020: Các nhà khai thác nút được yêu cầu đặt cược một số mã thông báo để tham gia vào mạng và kiếm phần thưởng. Mạng Flow sử dụng cơ chế đồng thuận ủy quyền (DPOS) để bầu chọn người xác thực Node.
• Từ 1/2021 đến nay: tập trung xây dựng một Metaverse trong tầm nhìn dài hạn thông qua DApp trò chơi (NBA Topshots, Chainmonster, v.v.) và cơ sở hạ tầng (DeFi, Marketplace, Giáo dục, Thời trang…)
• Triển khai hỗ trợ Epochs trên Flow Mainnet qua ba giai đoạn quan trọng:
• 18/8/2021, Mainnet 12
• 15/9/2021, Mainnet 13
• 13/10/2021, Mainnet 14
• 16/10/2021: phân phối Token Flow. Đây là lúc mạng sẽ chuyển từ Beta Mainnet sang Live.

Những mảnh ghép trên hệ sinh thái Flow:

• DEFI: AMM – DEX, Lending – Borrowing, Stablecoin
• Cơ sở hạ tầng: Oracle, Bridge, Data, Wallet, Explore.
• NFT Game & Collectibles
• IDO

DEX

Flow đang có một sàn DEX duy nhất đó là BloctoSwap:

BloctoSwap – một sàn DEX đã đang hoạt động trên Flow Ecosystem, với 4 tài sản chính được giao dịch là token BLT của dự án, FLOW, FUSD (stablecoin trên Flow), và tUSDT.

BloctoSwap là sàn DEX duy nhất đã ra sản phẩm và đã chạy Beta trên Flow. Ngoài chức năng Swap và cung cấp thanh khoản cơ bản, sàn DEX này còn có Bridge để mang USDT từ Ethereum qua Flow, và Wrap thành tUSDT. Tuy là sàn DEX duy nhất, nhưng thanh khoản và Volume của AMM DEX này còn rất bé: Volume 24h chỉ đạt 250,000 đô. Chứng tỏ, đây mới chỉ là giai đoạn sơ khởi của các sàn DEX trên hệ sinh thái Flow.

Ngoài ra, dự án Bloctoswap còn có nhiều sản phẩm khác như NFT market (một NFT cơ chế tương tự OpenSea, mang tên BloctoBay, mình sẽ viết rõ hơn ở phần sau). Dự án vừa mới Launch Token trên nhiều Chain khác nhau (bao gồm Solana, BSC).

Lending

Flow đang có những mảnh ghép sau ở mảng Lending:

Flowty – một dự án P2P Lending Platform trên Flow dành cho các NFTs (dự án chưa Launch sản phẩm).

NFTfi – một dự án Lending trên Flow cho phép người dùng thế chấp NFTs như các Collectibles trong bộ sưu tập NFT nổi tiếng (NBA Topshots,…) để vay ra tài sản khác (Chưa chạy trên Flow).

Anh em có thể thấy, bởi là hệ sinh thái thiên về NFT, các dự án chủ yếu cho người dùng thế chấp bằng các NFT có tính thanh khoản cao hoặc P2P lending. Các ứng dụng này có tác dụng rất lớn trong việc mang lại utility và độ thanh khoản cho các NFTs.

Tuy nhiên, chưa dự án nào đi vào hoạt động, nên hiện tại chưa thể theo dõi thông số hay tình hình hoạt động của các dự án. Hãy cùng VF-Ventures chờ đợi sự ra mắt của các ứng dụng này trong tương lai.

Stablecoin

Stablecoin là một phần vô cùng quan trọng của tất cả các hệ sinh thái, kể cả các hệ sinh thái thiên về NFT như Flow, bởi người dùng luôn muốn giao dịch bằng các Token có giá trị không đổi để lưu giữ giá trị. Flow đang có những đồng Stablecoin sau:

USDT – Token USDT được bridge từ Ethereum qua Flow, trở thành tUSDT. Bridge này được phát hành bởi Bloctoswap.
FUSD – Đồng Stablecoin trên Flow được phát hành bởi Prime Trust.
USDC, BUSD sẽ được sử dụng trên hệ sinh thái này trong thời gian tới.
Các Stablecoin trên hệ Flow đều chưa có số lượng lớn. MarketCap các Token này trên hệ Flow vẫn đang ở con số rất thấp, có lẽ bởi chưa có nhiều DApp sử dụng các Token Stablecoin này làm phương tiện thanh toán.

Cơ sở hạ tầng

Flow đang có các mảnh ghép sau ở mảng Explorer và Dashboard trong hệ sinh thái:

Flowverse: Dashboard tương đối đầy đủ về các mảnh ghép của hệ Flow, kèm theo tình hình của từng dự án (đã mainnet hay testnet hay chưa có gì).

Flowscan: Block Explorer của hệ sinh thái Flow.

Big Dipper: Explorer cho các Smart Contract, Tokens trên Flow, hoạt động trên nhiều hệ sinh thái.

Add More Funds: Dự án làm các Tools hỗ trợ người chơi tính toán kết quả, thu nhập khi chơi Game.

CryptoSlam: Dashboard Track Volume các dự án NFT.

Các Tools và Dashboard xung quanh game NBA Topshot bao gồm: Flowmarketcap; Evaluate.market; LiveToken; MomentRanks; The First Mint; Rayvin; Rookshot.Market; TopShoters; Topshot Explorer;…

Nhìn chung, các tool và Explorer trên hệ sinh thái đã đạt được điều kiện cần căn bản. Các Tool xung quanh game NBA Topshot – quân bài chủ đạo của hệ sinh thái hiện tại – cũng rất nhiều, với các chức năng đa dạng khác nhau.

Wallet

• Dapper: DapperLabs phát triển một Wallet riêng để tương tác với DApp trong hệ sinh thái.
• Ledger, Math Wallet, Finoa Wallet: Các ví dùng để lưu trữ Token và tương tác với DApp trong hệ sinh thái.
• Talken (chưa hoạt động trên Flow): Ví cho phép lưu trữ NFT trên nhiều hệ sinh thái khác nhau.
• Blocto: Ví Blocto hoạt động trên hệ sinh thái Flow.

Với bộ ví hỗ trợ hệ sinh thái đông đảo trong đó có ví Native được phát triển bởi Dapper Labs, mình thấy rằng hệ sinh thái đã có đầy đủ các mảnh ghép trong mảng Wallet để phát triển hệ sinh thái. Cá nhân mình cảm thấy sử dụng ví Blocto trên DEX của Blocto và dùng Dapper Wallet có UI/UX tương đối tốt.

Oracle

Flow blockchain đã sử dụng Chainlink làm một trong các giải pháp Oracle cho nền tảng. Việc này sẽ giúp việc theo dõi dữ liệu giá và cung cấp dữ liệu để phục vụ sự phát triển của nền tảng được bền vững và chắc chắn hơn, bởi Chainlink là một Oracle Top đầu thị trường, đã có trên 800 khách hàng – con số ấn tượng bỏ xa các đối thủ cùng ngành.

Các Bridge lên hệ sinh thái Flow hiện tại mới chỉ có một Bridge do Blocto phát triển, cho phép đưa Token USDT từ Ethereum lên Flow.

NFT Marketplace

Trong hệ sinh thái Flow, NFT Marketplace đóng vai trò vô cùng quan trọng, bởi hệ sinh thái này tập trung vào phát triển NFT và các Collectibles.

Hệ sinh thái Flow đang có 28 dự án NFT Marketplace, với 12 dự án đã đi vào hoạt động, 16 dự án vẫn đang ở giai đoạn Testnet hoặc chưa ra sản phẩm. Trong đó, các sàn NFT Market nổi bật bao gồm:

• BloctoBay: Như mình đã nói, đây là một dự án có bao gồm Protocol NFT Market, được đầu tư bởi rất nhiều quỹ đầu tư lớn. Bởi vậy, đây có thể sẽ là một nhân tố có nhiều ảnh hưởng trong hệ sinh thái Flow.

BloctoBay có cơ chế hoạt động tương tự Opensea – sàn NFT lớn nhất thị trường hiện nay. Với 8 triệu đô Raise được từ nhiều quỹ (thông tin được công bố vào 21/5/2021), BloctoBay hiện đang ở giai đoạn Beta và chưa ra mắt sản phẩm chính thức.

Ngoài ra, Blocto cũng là Staker lớn thứ 3 của hệ sinh thái Flow (với gần 2 triệu FLOW stake), và là Validator được Delegate nhiều nhất, với 10,649/12,712 Delegators.

• OpenSea: Sàn NFT lớn nhất thị trường hiện tại – đã có kế hoạch đưa dự án lên Flow.
• Rarible: Một NFT Market lớn khác, cũng công bố họ sẽ đưa dự án lên Flow trong thời gian tới.
• RCRDSHP: Một NFT Market về mảng âm nhạc, được đầu tư 5 triệu đô bởi nhiều quỹ trong đó có Dapper Labs.
• NBA Topshot: NFT Market của game NBA Topshot đình đám.

Ngoài ra, các sàn NFT Market khác đang chưa gây được nhiều tiếng vang, không có lượng User hay dàn Backer lớn để thúc đẩy sự tăng trưởng về mặt User hay doanh thu.

Game & Collectibles

Trong hệ sinh thái Flow, có rất nhiều mảnh ghép trong mảng Game & Collectibles. Các gương mặt tiêu biểu trong hệ sinh thái có thể kể đến như:

• NBA Topshot (đã hoạt động): Dự án NFT Collectibles làm mưa làm gió thị trường vào thời gian nửa đầu năm 2021.
• Dark Country (đã hoạt động): Dự án NFT có lượng user cũng tương đối đông đảo trên Flow.
• UFC Collectibles (chưa ra mắt): Sự kết hợp của UFC với Flow để ra mắt các Collectibles trên nền tảng;
• NFL x Dapper Labs (chưa ra mắt).
• LaLiga (chưa ra mắt).

Trong hệ sinh thái, NBA Topshot đang là ứng dụng dẫn đầu trong cả hệ, với lượng người tham gia đông đảo và Volume giao dịch vô cùng lớn. Marketcap của các Collectibles trong Game đã đạt con số 915 triệu đô (theo MomentRanks). Theo mình, NBA Topshot là người mang User về cho cả hệ sinh thái, sau đó các ứng dụng đang phát triển trong hệ sẽ phát triển để giữ chân người dùng.

Đội ngũ phát triển

Các thành viên trong Core Team của Flow đều từng làm qua các dự án liên quan về ứng dụng trò chơi trước đây như: CryptoKitties, Dapper Wallet, NBA TopShot.

• Roham Gharegozlou – CEO: Roham là Giám đốc điều hành của Dapper Labs, người sáng tạo ra CryptoKitties, Flow và NBA Top Shot. Ông có bằng cử nhân Kinh tế và bằng thạc sĩ về Khoa học sinh học tại Đại học Stanford. Trước Dapper Labs, Roham là người sáng lập và Giám đốc điều hành của Axiom Zen.
• Dieter “dete” Shirley – Founder và CTO: Dieter là người phát triển và định hình những làn sóng công nghệ mới nổi đầu tiên. Ông là đồng sáng lập CryptoKitties và là tác giả của bản đề xuất ERC-721 xác định các NFT trên Ethereum. Trước CryptoKitties, Dieter là Kiến trúc sư trưởng tại Axiom Zen.
• Mikhael Naayem – Giám đốc kinh doanh: Trước khi giúp thành lập Dapper Labs, Mik đã làm việc trong Hội đồng quản trị của Axiom Zen. Anh ấy đã làm việc tại Zen trước khi ra mắt CryptoKitties.Mik là người sáng lập và Giám đốc điều hành của Fuel, một nền tảng mà ông đã phát triển lên hơn 225 triệu người dùng trước khi bán cho Animoca vào năm 2017.

Nhà đầu tư

Dapper Labs  thông báo vào tháng 8 năm 2020, họ đã nhận 12 triệu đô la tài trợ cho Flow BLockchain  từ một số nhà đầu tư nổi tiếng, bao gồm các cầu thủ NBA Spencer Dinwiddie, Andre Iguodala và những người khác. Vòng này bao gồm các nhà đầu tư mới khác như Coinbase Ventures, Samsung, Warner Music Group,  A16Z và các nhà đầu tư khác

Tháng 10 năm 2020, Flow Blockchain đã huy động được tổng cộng 19.5 triệu USD từ vòng bán cộng đồng.

Tại thời điểm viết bài, Dapper Labs đã quyên góp được tổng cộng 357,5 triệu USD trong 7 vòng. Nguồn tài trợ mới nhất của họ đã được huy động vào ngày 31 tháng 3 năm 2021 từ vòng Undisclosed.

Đối tác hiện tại

Các đối tác của Flow Blockchain là những tên tuổi lớn tận dụng lợi thế trên hệ sinh thái của Dapper Labs như NBA, Warner Music Group, Dr. Seuss, Ubisoft và UFC.

Kết luận

Hệ sinh thái Flow đang phát triển với tốc độ nhanh chóng với nhiều trải nghiệm đa dạng tận dụng các loại mô hình tích hợp khác nhau. Với sự bùng nổ của NFT thì Flow của Dapper Labs là một trong những hệ sinh thái dẫn đầu trong mảng này. Có thể nói nền tảng Flow đã mang đến một mô hình độc đáo cho hệ sinh thái tiền mã hóa. Các dự án NFT thành công và các trò chơi tiền điện tử như NBA Top Shot có thể khiến các nhà phát triển hướng tới việc sử dụng Flow cho các dự án trong tương lai và mang nền tảng này ra toàn cầu. 

Tuy nhiên hệ sinh thái Flow vẫn còn mới và đang trong quá trình phát triển, các mảnh ghép còn khá ít cũng là cơ hội cho các nhà phát triển sáng tạo triển khai các ý tưởng của họ.

Đừng quên theo dõi chuyên mục Hệ Sinh Thái Flow để được cập nhật nhanh nhất mọi thông tin, sự kiện nổi bật trên hệ Flow, kèm theo các nhận định của tác giả để cung cấp cho anh em cái nhìn khách quan nhất về các cập nhật đó!

Hãy đăng ký và tham gia các nhóm, Channel của VF-Ventures chúng tôi để được thảo luận cùng các Admin và nhiều Member khác trong cộng đồng.

Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Ý kiến ​​được trình bày ở đây không phải là lời khuyên đầu tư – nó chỉ được cung cấp cho mục đích thông tin. Mọi hoạt động đầu tư và giao dịch đều có rủi ro, vì vậy bạn nên luôn cân nhắc & thực hiện nghiên cứu của riêng mình trước khi đưa ra quyết định. Chúng tôi không khuyên bạn nên đầu tư số tiền mà bạn không thể để mất.