MỤC LỤC BÀI VIẾT
Tổng Quan
Blockchain đang ngày càng phát triển và nhận được nhiều sự chú ý. Đi theo đó là các ứng dụng sử dụng công nghệ Blockchain để thay thế các công nghệ cũ ngày một xuất hiện nhiều hơn. Và chúng tôi tin rằng bộ nhớ lưu trữ phi tập trung (Decentralized Storage) là một trong số đó.
Từ giải quyết vấn đề lưu trữ dữ liệu một cách an toàn tới việc có thể bảo mật thông tin cá nhân khỏi các nhà cung cấp dịch vụ độc quyền, Decentralized Storage có tiềm năng phá bỏ những hạn chế cũ và thúc đẩy sự ứng dụng công nghệ Blockchain một cách rộng rãi hơn.
Hôm nay chúng ta hãy cùng VF-Ventures tìm hiểu Decentralized Storage (Lưu trữ dữ liệu), cách chúng hoạt động, lợi ích chúng mang lại, những dự án nổi bật hiện nay cũng như những dự phóng về mặt đầu tư.
Decentralized Storage là gì?
Decentralized Storage là hệ thống mà mỗi một thành phần trong đó chịu trách nhiệm lưu trữ một phần dữ liệu, những thành phần này cùng hoạt động với nhau và tạo thành một mạng lưới lưu trữ phi tập trung.
Decentralized Storage hoạt động như thế nào?
Để làm rõ hơn điều này, hãy so sánh Centralized Cloud Storage và giải pháp thay thế Decentralized:
Centralized Storage.
Thông qua Internet, người dùng có thể Upload và tải các file lên hoặc tải xuống từ các Server dữ liệu, thứ mà sẽ chuyển tiếp hoặc thu nhận dữ liệu từ nhiều Server khác nhau. Trong trường hợp có vấn đề liên quan đến chuyển dữ liệu, một vài nơi chứa Server tập trung ở một địa điểm nào đó sẽ được sử dụng khi cần thiết.
Mục đích của việc có nhiều Server như vậy nhằm để dữ liệu luôn có thể truy cập kể cả khi có Server bảo trì. Để nâng cao tính bảo mật, khi các File được truyền từ PC lên Server, chúng thông thường sẽ được mã hóa 128-bit theo chuẩn SSL. Một khi đã lên Server, chúng có thể sẽ được mã hóa 256 bit.
Decentralized Storage.
Trường hợp còn lại, Decentralized Storage có nghĩa là các dữ liệu được lưu trữ trên nhiều máy tính khác nhau (gọi là các Node) trên một mạng lưới phi tập trung.
Cũng tương tự với bộ nhớ đám mây truyền thống, khi chúng ta cần file nào đó, chúng ta yêu cầu và nhận file. Việc yêu cầu có cách thức hoạt động giống với BitTorrent và các P2P client khác khi mà chúng ta tải các mảnh dữ liệu từ những bên tham gia trên mạng lưới đến khi chúng ta có đầy đủ file.
Nhưng điều này không có nghĩa là những bên nắm giữ các file của chúng ta có thể đọc chúng. Thay vào đó Decentralized Storage tự động mã hóa các file và chỉ có chúng ta nắm giữ key, đảm bảo rằng các file chỉ có thể được đọc bởi chúng ta.
Xa hơn nữa, thông qua việc chia nhỏ dữ liệu và gửi đến cho các bên khác nhau, không một ai có thể giữ toàn bộ các file của chúng ta, đồng nghĩa lại có thêm một lớp bảo vệ nữa.
Không như các Centralized Cloud Storage lưu dữ liệu ở một vài điểm tập trung mà có thể không gần chúng ta (dẫn đến việc người dùng tranh chấp băng thông), bản chất của Decentralized Storage là việc phân phối và truy xuất dữ liệu được xử lý bởi các peer gần đó bất chấp khoảng cách vật lý. Kết quả là tốc độ truyền nhanh hơn do tối đa được đường truyền băng thông.
Lợi ích khi sử dụng Decentralized Storage
Giảm chi phí lưu trữ
Với tiềm năng có hàng trăm ngàn, hàng triệu node host dữ liệu của chúng ta, dung lượng lưu trữ khả dụng sẽ lớn hơn nhiều.
Điều này sẽ dẫn đến việc giảm thiểu giá thành khi so sánh với những Platform Centralized Cloud Storage truyền thống (việc Google Drive, Microsoft yêu cầu một khoản phí khá cao để có thể lưu trữ nhiều dữ liệu hơn trên nền tảng đám mây của họ).
Một mức giá công bằng
Do sự cạnh tranh liên tục giữa các node với nhau (Đương nhiên chỉ những node cung cấp chất lượng và giá thành tốt nhất sẽ có thể tồn tại), một mức giá công bằng sẽ gần như được đảm bảo.
Tốc độ nhanh hơn
Các Client-Server truyền thống thường bị tắc nghẽn khi có một lượng lớn lưu thông vượt qua khả năng xử lý của mạng lưới. Bằng cách ứng dụng công nghệ P2P và loại bỏ các Server tập trung, nhiều bản sao được lưu trữ ở các node khác nhau, nhiều bản sao dữ liệu sẽ cho kết quả tốc độ tải xuống nhanh hơn.
Riêng tư và bảo mật hơn
Không chỉ có dữ liệu được mã hóa, những dữ liệu được mã hóa đó còn được phân mảnh và chia ra giữa các node tham gia. Sẽ không một ai có thể truy cập được thông tin hay thậm chí biết được anh em đang lưu trữ gì.
Tối thiếu mất mát dữ liệu
Với hàng trăm ngàn, hàng triệu node tham gia, các bản sao của dữ liệu vẫn sẽ được lưu tiềm năng của Decentralized Storage.
Đối Với Thị trường truyền thống
Theo Fortune Busineess Insights, thời điểm hiện tại thị trường lưu trữ đám mây truyền thống (cloud storage) đang có giá trị vào khoảng hơn 70 tỷ đô, với tốc độ phát triển trung bình rơi vào khoảng 26.2% thì thị trường sẽ có giá trị hơn trăm tỷ đô chỉ trong 2 năm tới. Do đó đây là một thị trường rất tiềm năng cho mảng Decentralized Storage.
Tuy nhiên, thứ khiến Decentralized Storage tiềm năng không chỉ nằm ở thị trường truyền thống mà còn ở Crypto với tính “Decentralized” đặt lên hàng đầu.
Đối Với Thị trường Crypto.
Lấy ví dụ về Ethereum, bản thân Ethereum cũng có thể được coi là một hệ thống Decentralized Storage, dữ liệu được đưa lên các Block sau đó được Validate và cho lên chuỗi. Tuy nhiên đây không phải là thứ mà Etherem được thiết kế để làm, ở thời điểm hiện tại, mạng Ethereum đang lưu trữ số dữ liệu rơi vào khoảng 500GB- 1TB , và mỗi một node phải lưu trữ tất cả chỗ dữ liệu này.
Nếu mạng lưới Ethereum tiếp tục mở rộng với tốc độ hiện nay và lưu trữ nhiều dữ liệu (ví dụ khoảng 5TBs), thì mạng lưới sẽ ngăn cản một lượng lớn nodes hoạt động. Đồng thời chi phí để tải đống dữ liệu đó lên Ethereum là rất đắt.
Đã có một phép tính cho bài toán chi phí để lưu trữ 1GB dữ liệu trên Ethereum (trường hợp gwei là 100). Và chúng ta thử đoán xem con số đó sẽ là bao nhiêu? Hơn 60.000 ETH. Đúng vậy chúng ta không nhìn nhầm đâu, 60.000 ETH để lưu trữ 1GB dữ liệu trên Ethereum.
Hiện tại các dữ liệu của Crypto (DeFi, NFT ,…) vẫn được lưu phần lớn Off-chain, do đó để đi đến sự Decentralized chúng tôi tin sẽ có sự chuyển dịch dữ liệu Crypto lên các mạng lưới Decentralized Storage trong một tương lai không xa.
Ở ngay thời điểm hiện tại, các mạng lưới Decentralized Storage cũng đã bắt đầu phát triển mạnh. Phía dưới là ví dụ về hệ sinh thái các dự án đang sử dụng giải pháp lưu trữ của Arweave.
Những dự án đang phát triển Decentralized Storage
Với tiềm năng khổng lồ mà Decentralized Cloud Storage mang lại, một vài cái tên đã tiên phong phát triển những Platform của riêng mình.
Dưới đây là một vài tên tuổi nổi bật trong số rất nhiều dự án đang tham gia lĩnh vực trên:
Filecoin (IPFS)
Một trong những tên tuổi nổi bật nhất nhờ ứng dụng giao thức phân phối mã nguồn mở (IPFS), một Protocol truyền tải thông tin dựa trên thông tin đó là gì chứ không phải là nó được lưu trữ ở đâu.
Phát triển trên nền tảng Blockchain của chính mình, Filecoin tập trung vào việc lưu trữ và phân phối dữ liệu.
Tuy tiềm năng rất lớn nhưng sản phẩm vẫn chưa ra mắt Mainnet.
Storj
Được phát triển trên mạng lưới Ethereum, Storj (Bây giờ là Tardigrade), được thiết kế hoàn toàn cho mục đích lưu trữ. Storj hoạt động bằng cách chia và mã hóa các file từ bên khách hàng trước khi chúng được phân phối khắp hàng ngàn các node trên thế giới.
Storj là một dự án mã nguồn mở với bên lưu trữ hoàn toàn phi tập trung, mặc dù ở giai đoạn sắp xếp và Indexing là tập trung.
PPIO
Một gương mặt tương đối mới nhưng đầy tiềm năng. PPIO chú trọng vào phát triển không gian lưu trữ phi tập trung và Platform để chuyển dữ liệu. Được phát triển bởi nhóm tạo ra PPTV.
Những dự án khác
Ngoài những dự án kể trên, vẫn còn rất nhiều dự án khác đang triển khai các giải pháp khác nhau cho việc lưu trữ bao gồm: Lambda, Genaro, TOP Network, TrustSQL, 0Chain, ThunderChain, ArchonCloud, Internxt, OneThingCloud và nhiều hơn nữa. Chứng tỏ một tiềm năng to lớn của thị trường Decentralized Storage.
Cơ hội đầu tư với Decentralized Storage.
Ở góc độ là nhà đầu tư ta sẽ cần phải xét ở những góc độ khác nhau để đánh giá xem các dự án Storage đó có tiềm năng hay không, dưới đây là một vài suy nghĩ và nhận định của mình ở góc độ cá nhân.
Phát triển và từ từ thu hút người dùng truyền thống.
Đây không phải là việc mà Decentralized Storage có thể làm trong một sớm một chiều. Hiện tại các dự án về mảng Storage đều đang quá mạnh với chi phí rẻ và chất lượng dịch vụ tốt. Tuy nhiên với sự gia tăng về mặt chi phí và hàng loạt mối lo ngại về việc rò rỉ dữ liệu hiện nay, ta hoàn toàn có thể hy vọng vào một sự chuyển dịch về người dùng.
Như việc các Game trở nên hấp dẫn hơn khi thêm yếu tố Earn, có thể các dự án sẽ có Incentive nào đó để thu hút người dùng sử dụng sản phẩm của mình trong tương lai.
Mở rộng hệ sinh thái On-chain.
Đây là kịch bản mà chúng tôi thấy thích hợp hơn và đã được kiểm chứng thành công với Case Filecoin và Arweave. Thay vì cố gắng cạnh tranh với các ông lớn để thu hút người dùng truyền thống, các dự án về mảng Decentralized Storage có thể tích hợp trực tiếp với các dự án của các Blockchain khác, các dự án đó sẽ lưu trữ dữ liệu của mình mà không phải phụ thuộc vào các Server tập trung.
Các yếu tố đánh giá một dự án thành công.
Nắm được tình hình phát triển của dự án sẽ củng cố rất nhiều cho quyết định đầu tư của bản thân. Phía dưới là một vài tiêu chí đánh giá quan trọng mà chúng tôi thấy các bạn cần nắm khi đánh giá một dự án mảng Storage.
Tốc độ tăng trưởng dữ liệu được lưu trữ trên mạng lưới: Đây là tiêu chí cơ bản nhất để ta đánh giá một mạng lưới lưu trữ, và nên được đặt lên ưu tiên hàng đầu.
Số lượng đối tác sử dụng giải pháp lưu trữ của mạng lưới: Với xu hướng chuyển dịch sang lưu trữ trên các Decentralized Storage, đây là một tiêu chí quan trọng để ta đánh giá mức độ tăng trưởng và mở rộng của dự án. Số lượng đối tác là bao nhiêu? Có những đối tác quan trọng hay không? Thử tưởng tượng một ngày, dự án hàng đầu như Axie sử dụng giải pháp Decentralized Storage của một bên nào đó, đây chắc chắn sẽ là vụ nổ và tạo ra xu hướng cho việc lưu trữ trên các mạng lưới phi tập trung.
Tokenomics: Cho dù sản phẩm tốt đến đâu, nhưng chúng ta hãy nhớ chúng ta đầu tư vào Token chứ không đầu tư dự án, Token phải có tác dụng mang lại giá trị cho Holder. Chúng ta có thể tìm hiểu bài viết về Tokenomics trên Internet… để hiểu hơn về tiêu trí quan trọng bậc nhất trong việc đầu tư Crypto.
Tổng Kết.
Trên đây là toàn bộ những thông tin của Decentralized Storage. Hy vọng chúng ta thấy bài viết hữu ích và cùng nhau chia sẻ Decentralized Storage và các dự án của Decentralized Storage dưới comment. Chúc chúng ta thành công.
