Khi nhắc đến thị trường tiền điện tử (Cryptocurrency), cụ thể trong những dự án đầu tư tiền điện tử thì không thể không kể đến thuật ngữ “WhitePaper”. Vậy WhitePaper là gì? Tại sao các dự án đồng Coin cần phải có WhitePaper? Nội dung trong WhitePaper sẽ truyền tải điều gì? Nó quan trọng như thế nào khi bạn tìm hiểu về một dự án Crypocurrency?
MỤC LỤC BÀI VIẾT
WhitePaper là gì?
Theo Wikipedia, Sách trắng hay bạch thư (từ cổ) là một bản báo cáo hoặc bản hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền với mục đích giúp người đọc hiểu về một vấn đề, giải quyết một vấn đề hoặc ra một quyết định. Sách trắng được các chính phủ và ngành Marketing cho doanh nghiệp (B2B) sử dụng.
Trong lĩnh vực tiền điện tử, WhitePaper là một bản thảo mô tả chi tiết về dự án ICO (Initial Coin Offering – phát hành Token lần đầu) mà một công ty hay một nhóm nhà phát triển sẽ thực hiện, giúp nhà đầu tư hiểu hơn và có một cái nhìn tổng quan về dự án, từ đó đưa ra quyết định có nên đầu tư vào dự án này hay không? Nếu một dự án ICO được giới thiệu mà không có WhitePaper thì bạn cần đặt ra nghi vấn “có nên tham gia dự án này không?”, với cá nhân tôi thì tôi sẽ không tham gia vào một dự án thiếu tính minh bạch như vậy.
Những nội dung quan trọng thường có trong WhitePaper
WhitePaper là một trong những dữ liệu dùng để phân tích, nhận định tiềm năng và triển vọng trong tương lai của một dự án nào đó. WhitePaper chi tiết, minh bạch, diễn giải rõ ràng, v.v sẽ thu hút được sự chú ý của nhiều người hơn (đặc biệt là các nhà đầu tư). Nội dung bất kỳ của một WhitePaper thường bao gồm các điểm nội dung sau đây (không theo thứ tự cụ thể):
- Quá trình hình thành ý tưởng, chiến lược của dự án
- Những vấn đề nội tại mà dự án cần phải giải quyết
- Phổ cập chi tiết công nghệ sử dụng trong dự án
- Cung cấp thông tin chi tiết các vấn về liên quan đến đồng Coin được phát hành như số lượng, hình thức phân phối.
- Thành viên cốt yếu trong dự án.
- Các đối tác của nhà phát hành
Làm thế nào để biết đó là một WhitePaper chất lượng?
Sau đây là 4 câu hỏi quan trọng mà bạn cần phải xem xét để kiểm tra về độ chất lượng của WhitePaper.
Dự án này làm gì?
Một dự án thường có các thuật ngữ chuyên môn và kỹ thuật có thể gây nhầm lẫn và khó hiểu. Nếu bạn đọc xong Whitepaper mà bạn vẫn không chắc chắn về dự án, có hai nhận định: Dự án này có tầm quá cao nên bạn cần thêm kiến thức để hiểu, hoặc là dự án này không có ý nghĩa thiết thực.
Một trong hai trường hợp đó, bạn có thể không nên đầu tư vào dự án. Bất kể những gì người khác nói hoặc những gì bạn đọc trên Twitter, Telegram hoặc một diễn đàn nào đó, nếu bạn không hiểu nhiều về dự án, đừng đầu tư vào nó.
Dự án hoạt động như thế nào?
Sau khi bạn đã tìm ra mục đích của dự án, câu hỏi tiếp theo Whitepaper cần trả lời là “Dự án này hoạt động như thế nào?” Sách trắng tốt phải giải thích cách thức hoạt động của công nghệ với mức độ phức tạp và kiến thức kỹ thuật cần thiết.
Đây cũng là điểm Whitepaper của Bitcoin thực sự tỏa sáng. Nó là 1 trong những WhitePaper Blockchain dễ đọc và dễ hiểu nhất từng được viết. Nó cũng không quá dài, trái ngược với nhiều Sách trắng hiện đại. Nếu bạn chưa bao giờ đọc Whitepaper, bản cáo Sách trắng của Bitcoin sẽ là một điểm khởi đầu tốt cho bạn. Nó sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn rõ ràng về sàn tiền ảo uy tín trên thế giới sẽ như thế nào.
Vì vậy, nếu Whitepaper bạn đang đọc không thể làm rõ vấn đề mà dự án giải quyết và cách thức hoạt động của nó, thì đó chắc chắn không phải là Sách trắng tốt, bạn cần phải xem xét thêm. Và trong hầu hết các trường hợp, Whitepaper được trình bày tốt là dấu hiệu của một dự án tốt và ngược lại.
Tại sao chúng ta cần dự án này?
“Xây dựng một dự án Blockchain chuyên về phòng cháy chữa cháy dưới nước, nhưng chúng ta có thực sự cần nó không?” Rõ ràng, đó không phải là 1 dự án thiết thực. Tuy nhiên, đó vẫn là một ý tưởng thú vị. Điều quan trọng là bạn phải kiểm tra dự án trong bối cảnh thế giới hiện tại. Có nhiều người thực sự sử dụng sản phẩm này không? Tại sao giải pháp này lại tốt hơn giải pháp khác?
Nếu WhitePaper có thể cung cấp câu trả lời chắc chắn cho những người cần dự án thì bạn có thể đã nắm trong tay 1 ý tưởng hay. Tuy nhiên, trước khi bạn bỏ thời gian hoặc tiền bạc đầu tư vào dự án nào đó, hãy thực hiện 1 số nghiên cứu để xem liệu ai đó đã làm dự án này hay chưa. Có hàng trăm dự án Blockchain ngoài kia, và có lẽ 1 dự án tương tự đã tồn tại.
Tại sao cần phải làm điều này trên Blockchain?
“Không phải mọi dự án đều cần được xây dựng trên công nghệ Blockchain”. Internet là một công cụ mạnh mẽ ngay bây giờ và nhiều ICO Blockchain thực sự chỉ là các ứng dụng Web. Hơn nữa, rất nhiều doanh nghiệp bình thường đang cố gắng tận dụng xu hướng Blockchain để thu được nguồn vốn toàn cầu.
Điều đó nói rằng, không có gì sai khi tung ra một dự ICO với mô hình gây quỹ. Tuy nhiên, nhiều công ty khởi nghiệp cố gắng bán công ty của họ như 1 công nghệ mới, cần sử dụng công nghệ Blockchain nhưng nó thực sự chỉ là một hoạt động kinh doanh.
Các WhitePaper (Sách trắng) tốt nhất sẽ trung thực về lý do tại sao họ cần hoạt động trên nền tảng Blockchain. Nhiều dự án thừa nhận rằng họ chỉ dùng Blockchain để tạo mã thông báo và quản lý hợp đồng thông minh, và điều đó cũng được nhiều nhà đầu tư chấp nhận.
Nhưng nếu một công ty khởi nghiệp nào đó tuyên bố có một số ý tưởng mới dựa trên Blockchain hoặc một cái gì đó tương tự, hãy cẩn thận. Song song với việc tìm kiếm những câu hỏi này trong WhitePaper, bạn cũng cần tìm kiếm sự tích cực của nhóm Dev trên các phương tiện họ hoạt động như Website, Twitter, Group Telegram, Group Discord, mã thông báo và thông tin quan trọng khác. Trong nhiều trường hợp, có công ty ăn cắp hoặc làm sai lệch WhitePaper (Sách trắng) của họ.
Tổng kết
WhitePaper chỉ là một yếu tố trong rất nhiều yếu tố quan trọng để đánh giá về một dự án Cryptocurreny tiềm năng, bên cạnh đó bạn cũng nên tìm kiếm thông tin của dự án thông qua các phương tiện thông tin của dự án như Website, Twitter, Group Telegram, Group Discord, mã thông báo và thông tin quan trọng khác.
